Zo zaag je multiplex op maat zonder splinters

Iedereen die wel eens met multiplex heeft gewerkt, weet dat dit tijdens het op maat zagen de neiging heeft te splinteren, zeker in de dunne toplaag. Maar vooral wanneer de stukken hout aan de voorkant van je doe-het-zelf project komen te zitten, wil je dat deze er juist mooi glad en recht uitzien.

Hier geven we je een aantal tips om multiplex telkens weer zonder splinters of scheuren op maat te zagen, welk gereedschap je ook gebruikt.

Ga voor het juiste gereedschap

Multiplex kun je met verschillende soorten gereedschap op maat zagen. Of je nu voor de cirkelzaag, de tafelzaag, de decoupeerzaag of een simpele handzaag gaat, is het wel belangrijk dat je bij elke tool het juiste zaagblad inzet. Voor hout zijn wisseltanden over het algemeen aan te raden, en een fijngetand zaagblad (minstens 80 tanden).

Voor een schone zaagsnede is het belangrijk dat je zaag ook zo scherp mogelijk is. Je kent de uitspraak van Abraham Lincoln misschien wel: “Geef me zes uur om een boom om te hakken, de eerste vier zal ik besteden aan het slijpen van de bijl”. Zorg ook dat het zaagblad schoon is, en bijvoorbeeld geen resten van houtlak aan kleven. 

Voor veel elektrische zagen zijn er speciale multiplex zaagbladen verkrijgbaar, kijk hier dus naar uit. Zeker bij de decoupeerzaag maakt dit een verschil, een tool die over het algemeen minder geschikt is voor het zagen van multiplex dan een cirkelzaag of een tafelzaag. Maar ook bij een cirkelzaag of tafelzaag liggen splinters op de loer. Voor de laatste kun je uitkijken naar een zogenaamde ‘zero clearance insert’, wat het klussen niet alleen veiliger maakt, maar de kans splinteren ook beduidend verkleind. Maak trouwens ook niet de fout om te zagen zonder persoonlijke bescherming. 

Ga je met een handzaag aan de slag, zorg dan dat deze ook zo scherp mogelijk is en fijne tanden heeft. Zet de multiplex plaat vast met een lat langs de voorgenomen snede. Zo kun je langs het hout zagen en zo recht aan de overkant komen. Hoe langzamer en kleiner je de zaagbewegingen maakt, hoe meer je splinters en afbrokkelen voorkomt.

Maak een voorsnede

Ga je met een cirkelzaag de multiplex bewerken, overweeg dan om eerst een voorsnede te maken. Hier zijn speciale zaagbladen voor, maar je kunt ook eenvoudig je zaagblad voor ongeveer 3-4 mm in het hout zetten voor de eerste snede. Ga er vervolgens nogmaals overheen en zaag de plaat ditmaal helemaal door. Dit zal splinteren vrijwel volledig voorkomen. 

Werk je met een decoupeerzaag, dan kun je de voorsnede met een stanleymes maken. Markeer langs een liniaal, een geleiderail of simpelweg een recht stuk hout en ga vervolgens met de zaag over dezelfde markering. Om aan het einde van de snede splinters te voorkomen, kun je een stukje afvalhout tegen de plaat houden, zodat je nog net even door kunt zagen.

Werk met tape

Voor kleinere stukken multiplex is een voorsnede niet altijd praktisch. In dat geval kun je een stuk schilderstape over de voorgenomen snede plakken, zowel aan de boven- en de onderkant (zeker bij de decoupeer- en handzaag). Teken de zaaglijn vervolgens over de tape en zaag langs de lijn door de tape heen. Deze aanpak is overigens ook prima te combineren met de voorsnede methode van hierboven.

De tape zorgt voor extra versteviging en voorkomt dat de vezels naar boven worden getrokken. Wanneer je de tape vervolgens verwijderd, trek deze dan in de richting van de afgezaagde kant weg, niet recht omhoog, zo voorkom je dat je alsnog stukjes hout meetrekt. 

Je ziet, met wat simpele maatregelen en het juiste gereedschap zaag je al snel multiplex in stukken zonder splinters langs de randen. Multiplex is ontzettend veelzijdig materiaal, prima geschikt voor leuke doe-het-zelf projecten en klussen; het geeft een mooie natuurlijk hout look, is niet al te duur en met bovenstaande suggesties in actie zul je altijd een mooie zaagsnede hebben.